Informujemy,
że urządzenie RETCAM jest jedynym profesjonalnym narzędziem okulistycznym dostępnym w prywatnych gabinetach okulistycznych na terenie miasta Szczecina, województwa zachodniopomorskiego i województw sąsiednich.

Inne urządzenia tego typu można spotkać tylko na oddziałach i w klinikach specjalizujacych się w diagnostyce okulistycznej u dzieci.

RetCam II jest złotym standardem postępowania w ocenie dna oka w pediatrycznej populacji dziecięcej.

Informacja o zastosowaniu i wykorzystaniu aparatu RETCAM

Wśród nowoczesnej i nowej aparatury diagnostycznej służącej do wizualizacji tylnego odcinka gałki ocznej, istotną rolę odgrywa cyfrowe obrazowanie dna oka u dzieci, zwłaszcza u niemowląt i wcześniaków – RetCam II firmy Clarity Medical Systems, Inc.

RetCam II jest lekki, mobilny i może być przemieszczany do miejsca badań (gabinet okulistyczny, sala operacyjna, pokój zabiegowy). Główną część składową RetCam II jest w tym celu również używamy kropli rozszerzających źrenicę , najczęściej środków mydriatycznych krótko działających. Ręczna kamera optyczna jest zaopatrzona w światłowód. Służy ona do oceny dna oka, poprzez bezpośrednie przyłożenie głowicy do rogówki badanej gałki ocznej. Urządzenie umożliwia rejestrację około 20 sekund filmu (po 25 klatek/sekundę) w pełnej rozdzielczości co jest szczególnie istotne przy badaniu wcześniaków.

Wykonanie badania urządzeniem RETCAM

Zakończenie kamery /sonda/ bezpośrednio dotyka rogówki, stąd też badanie wymaga znieczulenia miejscowego, kroplowego, które podawane jest na rogówkę dziecka przed badaniem. Badanie wykonuje się przy szerokiej źrenicy, kamera pracuje optymalnie przy źrenicy 6 mm. Najczęściej stosuje się do rozszerzenia źrenic 0,5%-1% roztwór Tropikamid oraz Neosynephrine. Głowica aparatu jest przystosowana do badania małych gałek ocznych, które są typowe u dzieci urodzonych przedwcześnie i niemowląt. Kamera jest połączona z ruchomą konsolą, na której zamontowany jest panel kontrolny i kolorowy monitor wideo. Dzięki zastosowaniu soczewek o dużym zakresie pola widzenia (w badaniu dna oczu dzieci wcześniaków z retinopatią wcześniaków pole widzenia wynosi 130 stopni) można obrazować i dokumentować zmiany w tylnym biegunie gałki ocznej dotyczące siatkówki centralnej i nerwu wzrokowego, a także obwodu dna oka.

Badanie przeprowadza się w pozycji leżącej pacjenta, zwróconego twarzą ku górze. Badanie trwa krótko i jest bezpieczne dla dzieci. Jednak wymaga założenia rozwórki metalowej przytrzymującej szparę powiekową dziecka w pozycji otwartej, by powieki nie zaciskały szpary powiekowej. Czas ekspozycji wynosi kilka minut, ocena dna oczu jest więc możliwa nawet u najbardziej niedojrzałych wcześniaków leczonych w gabinetach okulistycznych specjalizujących się w tym zakresie, w oddziałach intensywnej opieki neonatologicznej, lub u wcześniaków bezpośrednio w inkubatorze.

Uzyskane obrazy dna oka – fotografie, można oceniać i archiwizować w ośrodku, w którym wykonano badanie. Można też dokonać analizy uzyskanych zdjęć w ośrodku referencyjnym, do którego dokumentacja trafia drogą transferu elektronicznego lub w postaci przesyłki dostarczonej dowolnym środkiem transportu. Wykorzystanie telemedycyny w ocenie zmian dna oka u noworodków i niemowląt jest w Europie i Ameryce szczególnie preferowane w specjalistycznych szpitalach, usytuowanych w dużych aglomeracjach miejskich, do których drogą elektroniczną spływa dokumentacja fotograficzna dzieci badanych w miejscu zamieszkania. Jest też z powodzeniem praktykowana w regionach obejmujących rozległe przestrzenie geograficzne (np. w Australii). Wyniki badań analizowanych obrazów dna oczu są podobnym trybem odsyłane do macierzystych ośrodków łącznie z zaleceniami co do postępowania terapeutycznego. W Polsce ta możliwość diagnostyki zmian na dnie oczu u niemowląt nie jest dostępna i wykorzystywana.

Najczęstsze zastosowanie RetCam II znajduje w badaniu dna oczu u dzieci przedwcześnie urodzonych, w rozpoznawaniu i monitorowaniu retinopatii wcześniaków (ROP). W naszym kraju badania przesiewowe dzieci – wcześniaków są obowiązujące od kilkunastu lat. Screening obejmuje wszystkie dzieci urodzone z masą ciała poniżej 2500 g i przed 36 tygodniem wieku ciążowego, które podlegają obowiązkowym badaniom okulistycznym w 4. 8. i 12. tygodniu życia po urodzeniu. Kolejne badania przeprowadzane są indywidualnie jednak powinny obejmować badanie wady wzroku- w 6 mż powtórzone w 12 mz . Kolejno za 1 rok.

Wizualna, szczegółowa ocena dna oczu i archiwizacja uzyskanych obrazów uzyskana dzięki zastosowaniu funduskamery RetCam II jest nie wątpliwie bardzo ważna zarówno w celach dokumentacyjnych jak i dla oceny postępu choroby i kwalifikacji do laseroterapii. ROP jest jedną z chorób siatkówki mogących prowadzić do znacznego obniżenia widzenia ze ślepotą włącznie. Wymaga więc bardzo dobrego narzędzia do monitorowania stanu siatkówki i jej unaczynienia. RetCam II z pewnością spełnia te wymogi.

Inne wskazania okulistyczne do zastosowania RetCam II.

Siatkówczak (retinoblastoma – RBL), złośliwy nowotwór wewnątrzgałkowy występujący u małych dzieci. Jest on istotnym wskazaniem do badania przy pomocy RetCam. Grupa tych dzieci wymaga wielokrotnych, systematycznych badań dna oczu z koniecznością porównywania wyników zarówno w czasie leczenia onkologicznego jak i dalszych kontroli monitorujących przebieg choroby. Badanie jest wykonywane standardowo w znieczuleniu ogólnym. Dokumentacji fotograficznej dna oczu, uwzględniającej szczegółowy obraz zmian patologicznych, sporządzonej w czasie badania aparatem RetCam, i wykorzystywanej porównawczo w dalszej obserwacji, nie można zastąpić dokumentacją wykonaną innymi metodami.

Innym przykładem zastosowania kamery RetCam u najmłodszych dzieci, niemowląt do pierwszego roku życia, jest badanie i dokumentowanie zmian na dnie oczu stwierdzanych w zespole dziecka potrząsanego. Charakterystyczne zmiany w siatkówce obejmują wylewy krwi przedsiatkówkowe, podsiatkowkowe i śródsiatkówkowe w różnym stadium zaawansowania. Na dnie oczu widoczne są wchłaniające się stare wylewy, blizny pokrwotoczne i nowe, świeże ogniska spowodowane urazem (szarpaniem, potrząsaniem niemowlęcia). Udokumentowana obecność zmian na dnie oczu (w połączeniu z innymi objawami fizycznego maltretowania niemowlęcia) jest nie do podważenia i ułatwia nie tylko postępowanie lecznicze ale i działania prawne.

Inne zastosowania obejmują schorzenia okulistyczne obejmujące szklistkę i siatkówkę: Choroba Coatsa, Toxoplazmoza, Toxocaroza oraz inne stany zapalne wewnątrzgałkowe i wady wrodzone gałki ocznej.

RetCam stwarza także możliwość wykonania badania angiografii fluoresceinowej naczyń siatkówki u najmłodszych pacjentów w razie wskazań do takiego badania (zmiany rozwojowe, choroba Coats’a itp.). Tę opcję można także zastosować u osób dorosłych, leżących, w tym śródoperacyjnie. Badanie angiograficzne naczyń siatkówki za pomocą RetCam wymaga przezroczystych ośrodków optycznych oka.

Według osób specjalizujących się w tym temacie, RetCam II jest złotym standardem postępowania w ocenie dna oka w pediatrycznej populacji dziecięcej. W Polsce niektóre ośrodki akademickie zajmujące się leczeniem chorób narządu wzroku u pacjentów w wieku rozwojowym, zwłaszcza problemami dotyczącymi diagnostyki i leczenia ROP oraz siatkówczaka, a także innymi chorobami siatkówki i nerwu wzrokowego, posiadają w wyposażeniu RetCam II. Znaczy udział w poszerzeniu możliwości działania w tej dziedzinie okulistyki dziecięcej jest wynikiem realizacji programu medycznego dotyczącego retinopatii wcześniaków, prowadzonego systematycznie przez Fundację Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy. Ta pozarządowa organizacja charytatywna zakupiła i przekazała w użytkowanie kilkanaście aparatów RetCam oddziałom zajmujących się diagnostyką i leczeniem ROP i RBL. Trzeba mieć nadzieję, że ten wysokospecjalistyczny (ale i drogi) sprzęt będzie szerzej dostępny i pozwoli utrzymać wysoki poziom okulistyki dziecięcej, służąc małym pacjentom w ich walce z ciężkimi i grożącymi utratą wzroku, chorobami narządu wzroku.

Fotografia przedstawia urządzenie do wizualizacji dna oka u noworodków, niemowląt i małych dzieci. Niezbędne do wykrywania retinopatii wcześniaków , schorzeń wewnątrzgałkowych, wrodzonych wad tarczy nerwu wzrokowego i siatkówki oraz do diagnostyki guzów wewnątrzgałkowych.